Do zbiorowych środków ochrony ludności przed działaniem broni masowego rażenia i niebezpiecznych środków chemicznych zalicza się budowie ochronne i ewakuację.
BUDOWLE OCHRONNE
Ze względu na właściwości ochronne budowle dzielą się na: Schrony i ukrycia.
Ukrycia: - typu I - zabezpieczające przed czynnikami wybuchu jądrowego,
- typu II - zabezpieczające przed opadem promieniotwórczym.
Schrony wykonuje się w czasie pokoju, podczas realizacji nowych inwestycji, natomiast ukrycia zarówno w czasie pokoju, zagrożenia jak i wojny.
Istniejące budowle ochronne zlokalizowane są pod budynkami mieszkalnymi, użyteczności publicznej, w zakładach pracy.
Obecna ilość istniejących budowli ochronnych nie zapewnia miejsc dla całej ludności gminy. Dlatego też w razie zagrożenia należy wykorzystywać do ochrony ludności wszelkiego rodzaju przejścia podziemne, piwnice i inne pomieszczenia odpowiednio je przygotowując.
EWAKUACJA LUDNOŚCI
Ewakuacja polega na zorganizowanym przemieszczeniu ludności z rejonów, w których przeby-wanie może zagrażać życiu lub zdrowiu do rejonów bezpieczniejszych.
Informacja o przeprowadzeniu ewakuacji ludności zostanie przekazana poprzez rozplakatowane obwieszczenia i w komunikatach podawanych przez lokalne mass media.
Ewakuację planową przewiduje się dla ludności gminy obronnie i produkcyjnie niezaangażowanej. Do tej grupy ludności zalicza się:
- matki (opiekunów) z dziećmi do lat 8;
-osoby w wieku poprodukcyjnym;
-osoby chore i niepełnosprawne.
Ewakuację ludności opiera się o .transport autobusowy, dopuszcza się również ewakuację mieszkań-ców własnymi pojazdami (samoewakuacja kierowana).
Ludność ewakuuje się poprzez jeden z przygotowanych wcześniej - punktów ewidencyjno-załadowczych (PEZ), które są powiązane terytorialnie z miejscem zamieszkania.
W PEZ rejestruje się i wydaje karty ewakuacji osobom, którym przed zarządzeniem ewakuacji kart tych nie wydano. Karta ewakuacji ważna jest tylko z dowodem tożsamości. W razie jej utraty lub zniszczenia należy niezwłocznie powiadomić organ który ją wydał. Kartę należy utrzymywać w ciągłej aktualności. Karta wraz z dokumentem tożsamości stanowi podstawę do wydania przysługujących świadczeń, zakwaterowania w rejonie rozmieszczenia, przebywania w tym rejonie i poruszania się.
W PEZ informuje się również ludność o organizacji ewakuacji oraz kieruje do miejsc załadunku, z których następnie odjeżdża w zorganizowanych kolumnach do miejsc przeznaczenia. W punktach tych udziela się też zezwolenia na opuszczenie miasta (rejonu ewakuacji) własnym środkiem transportowym (jeśli wcześniej nie dokonano tej czynności).
Każda ewakuowana osoba może zabrać nie więcej niż 60 kg bagażu, w tym powinna zabrać żywność na okres 3 dni. Do transportu bagaży ewakuowanych osób zaplanowano dodatkowe samochody ciężarowe.
Ludność opuszczająca swoje dotychczasowe miejsca zakwaterowania powinna wyłączyć urządzenia domowe, wyłączyć dopływ wody, gazu i energii elektrycznej, pozamykać okna i drzwi.
W nowych miejscach zakwaterowania zabezpieczenie socjalno-bytowe organizują lokalni szefowie OC i szef OC województwa. W razie wprowadzenia systemu reglamentowania zaopatrzenia, terenowa administracja samorządowa wydaje ewakuowanej ludności bony (talony) na podstawie odcinków „B” kart ewakuacji.